Giới thiệu thông tin tóm tắt về Hiệp định Quan hệ Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP)

Vào ngày 4/10/2015, Bộ trưởng của 12 nước tham gia Quan hệ đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) gồm Úc, Brunei Darussalam, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore, Mỹ, và Việt Nam đã tuyên bố kết thúc đàm phán. Kết quả là một Hiệp định cân bằng, tiêu chuẩn cao, tham vọng và toàn diện sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế; hỗ trợ tạo ra và duy trì việc làm; tăng cường đổi mới, cạnh tranh và năng suất; nâng cao mức sống; giảm đói nghèo; thúc đẩy quản lý hiệu quả, minh bạch, tăng cường bảo vệ người lao động và bảo vệ môi trường.

TPP được kỳ vọng là một bước tiến quan trọng đến mục tiêu cao nhất của các Thành viên là mở cửa thương mại và hội nhập trong toàn khu vực.

NỘI DUNG CHÍNH

Năm đặc điểm chính đã làm TPP trở thành một Hiệp định mang tính dấu ấn quan trọng của thế kỷ 21, đặt ra các tiêu chuẩn mới cho thương mại toàn cầu trong tiến trình bắt kịp các vấn đề mới của thời đại. Những đặc điểm đó gồm:

Tiếp cận thị trường toàn diện. TPP đã xóa bỏ hoặc giảm một cách đáng kể thuế quan và các hàng rào phi thuế quan đối với thương mại hàng hóa và dịch vụ, bao trùm một mảng lớn về thương mại, bao gồm hàng hóa, dịch vụ, và đầu tư nhằm tạo ra các cơ hội mới và lợi ích cho doanh nghiệp, người lao động, và người tiêu dùng của các quốc gia thành viên.

Cách tiếp cận mang tính khu vực để cam kết. TPP hỗ trợ phát triển sản xuất, chuỗi cung ứng, và thương mại thông suốt, tăng cường một cách hiệu quả và hỗ trợ các mục tiêu tạo và hỗ trợ việc làm, nâng cao mức sống, tăng cường các nỗ lực bảo tồn, hỗ trợ hội nhập xuyên biên giới, cũng như mở cửa thị trường trong nước.

Chỉ ra/giải quyết các thách thức thương mại mới. TPP thúc đẩy đổi mới, cạnh tranh và năng suất thông qua việc chỉ ra các vấn đề mới, bao gồm cả vấn đề phát triển nền kinh tế kỹ thuật số, vai trò của các doanh nghiệp sở hữu nhà nước trong nền kinh tế toàn cầu.

Thương mại sâu rộng toàn diện. TPP bao hàm nhiều yếu tố mới để đảm bảo rằng các nền kinh tế ở mọi cấp độ phát triển, các doanh nghiệp ở mọi qui mô đều có thể đạt được lợi ích từ thương mại. Hiệp định có cả các cam kết trợ giúp các doanh nghiệp vừa và nhỏ hiểu rõ Hiệp định, nắm bắt các cơ hội, và dẫn dắt chính phủ của các nước tham gia TPP phải chú ý đến những thách thức đặc thù của họ. Hiệp định cũng có những cam kết cụ thể về phát triển và xây dựng năng lực thương mại để đảm bảo rằng tất cả các Thành viên có thể nhận thức các cam kết trong Hiệp định và tận dụng được những lợi ích do Hiệp định mang lại.

Nền tảng cho hội nhập khu vực. TPP được xem như một nền tảng cho hội nhập kinh tế khu vực và được thiết kế cho những nền kinh tế trong khu vực Châu Á – Thái Bình Dương.

Phạm vi

- TPP bao gồm 30 chương về thương mại và các vấn đề liên quan đến thương mại, từ thương mại hàng hóa đến hải quan và trợ giúp thương mại; các giải pháp vệ sinh dịch tễ; rào cản kỹ thuật đối với thương mại; phòng vệ thương mại; đầu tư; dịch vụ; thương mại điện tử; mua sắm chính phủ; sở hữu trí tuệ; lao động; môi trường; các chương “kết nối” với ý nghĩa nhằm đảm bảo TPP tận dụng hết các tiềm năng của Hiệp định cho phát triển, cạnh tranh, sâu rộng toàn diện; giải quyết tranh chấp, điều khoản ngoại lệ, và điều khoản thi hành.

- Bên cạnh việc cập nhật cách tiếp cận truyền thống đối với các vấn đề đã được quy định bởi các hiệp định thương mại tự do (FTAs) trước đây, TPP còn đưa ra các vấn đề thương mại mới và các vấn đề có tính liên ngành. Các vấn đề này bao gồm Internet và nền kinh tế kỹ thuật số, sự tham gia của các doanh nghiệp sở hữu nhà nước trong đầu tư và thương mại quốc tế, khả năng của các doanh nghiệp nhỏ trong việc tận dụng lợi thế của các hiệp định thương mại, và các chủ đề khác.

TPP thống nhất một nhóm gồm nhiều quố gia khác nhau, đa dạng về mặt địa lý, ngôn ngữ và lịch sử, qui mô và cấp độ phát triển. Tất cả các nước thành viên TPP nhận thấy rằng sự đa dạng là một tài sản đặc thù, nhưng cũng đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ, xây dựng năng lực cho các nước TPP kém phát triển hơn, và trong một số trường hợp cần có các cơ chế và giai đoạn quá độ đặc biệt để các Thành viên có thêm thời gian, được quy định cụ thể, để phát triển năng lực để thực hiện những nghĩa vụ mới.

Dưới đây là tóm tắt của 30 chương trong TPP.

1. Quy định chung và các định nghĩa cơ bản

2. Thương mại hàng hóa

3. Dệt và may mặc

4. Quy tắc xuất xứ

5. Hải quan và thúc đẩy thương mại

6. Biện pháp vệ sinh dịch tễ (SPS)

7. Hàng rào kỹ thuật đối với thương mại (TBT)

8. Biện pháp phòng vệ thương mại

9. Đầu tư

10. Dịch vụ thương mại xuyên biên giới

11. Dịch vụ tài chính